Το αλφάβητο της Pascal
Το αλφάβητο της Pascal περιλαμβάνει:
- τους πεζούς και κεφαλαίους λατινικούς χαρακτήρες a-z και A-Z,
- τα ψηφία 0-9 και
- τα σύμβολα + - * / = < > [ ] . , _ ( ) : ; ' ^ @ { } $ #.
Η Pascal είναι γλώσσα μη ευαίσθητη σε κεφαλαία - πεζά (non case - sensitive), δηλαδή τα πεζά και τα κεφαλαία έχουν την ίδια ακριβώς σημασία. Για παράδειγμα, τα ονόματα num1, Num1 και NUM1 αναφέρονται στην ίδια ακριβώς μεταβλητή.
Όπως σε όλες τις γλώσσες προγραμματισμού έτσι και στην Pascal υπάρχουν δεσμευμένες λέξεις (reserved words), οι οποίες χρησιμοποιούνται για τη σύνταξη εντολών και δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άλλο σκοπό, όπως για την ονομασία μιας μεταβλητής. Μερικές από αυτές είναι: program, const, var, begin, end, if, then, else, for, do, while, repeat, until, case, of, array.
Μεταβλητές (Variables)
Ένα πρόγραμμα, συνήθως, περιλαμβάνει μεταβλητές. Μια μεταβλητή αποτελεί προσωρινό χώρο στη μνήμη του υπολογιστή, που δίνεται στο πρόγραμμα για τη διάρκεια της εκτέλεσής του και έχει συγκεκριμένο όνομα με το οποίο το πρόγραμμα μπορεί να αναφερθεί στη συγκεκριμένη μεταβλητή. Σε κάποιες γλώσσες προγραμματισμού δεν απαιτείται από το πρόγραμμα να δηλώσει τα ονόματα των μεταβλητών που θα χρησιμοποιήσει, ούτε και το είδος των δεδομένων που επιτρέπεται να αποθηκεύονται στην κάθε μεταβλητή. Στην Pascal είναι απαραίτητο να δηλώνονται τόσο τα ονόματα όσο και το είδος (δηλαδή ο τύπος) των δεδομένων που μπορεί να περιλαμβάνει η κάθε μεταβλητή.
Δήλωση μεταβλητών
Η δήλωση μεταβλητών γίνεται με τη δεσμευμένη λέξη var, ακολουθούμενη από έναν κατάλογο με τα αναγνωριστικά (ονόματα των μεταβλητών), μαζί και με τον τύπο δεδομένων της κάθε μεταβλητής.
program example1;
var
num: integer;
perimetros: integer;
mesos_oros: real;
answer: char;
begin
...
end.
Τύποι Δεδομένων
Integer | ακέραιοι αριθμοί | -32768 μέχρι 32767 |
Real | πραγματικοί αριθμοί | 3.4x10-38 μέχρι το 3.4x1038 |
Char | χαρακτήρες | Π.χ. ‘a’, ‘5’, ‘+’. Όχι unicode χαρακτήρες (π.χ. ελληνικοί χαρακτήρες) |
Boolean | λογικές τιμές | True ή False |
String | αλφαριθμητικά (ακολουθίες χαρακτήρων, κείμενο) | Μέγιστο μέγεθος 255 χαρακτήρων. Επιτρέπει την αποθήκευση χαρακτήρων Unicode (π.χ. ελληνικούς χαρακτήρες) |
Μεταβλητές με τον ίδιο τύπο δεδομένων
Όταν έχουμε να δηλώσουμε περισσότερες από μία μεταβλητές με τον ίδιο τύπο δεδομένων, μπορούμε για συντομία να τις δηλώσουμε στην ίδια γραμμή, διαχωρίζοντας τα ονόματά τους με κόμμα, π.χ.
program example1;
var
num, perimetros: integer;
mesos_oros: real;
answer: char;
begin
...
end.
Εκχώρηση τιμής
Για να δώσουμε κάποια τιμή σε μια μεταβλητή, χρησιμοποιούμε την εντολή (τελεστή) εκχώρησης τιμής που παρουσιάζεται με το σύμβολο := και πρακτικά σημαίνει «υπολόγισε την τιμή που βρίσκεται στα δεξιά του := και τοποθέτησέ την στη μεταβλητή που βρίσκεται στα αριστερά του :=»
μεταβλητή := έκφραση;
a := 5;
perimetros := 4*a;
mesos_oros := (T1+T2+T3)/3;
Μετά την εκτέλεση μιας εντολής εκχώρησης τιμής, η παλιά τιμή της μεταβλητής στα αριστερά του := χάνεται, αφού αντικαθίσταται από τη νέα τιμή που προκύπτει από την έκφραση στο δεξί μέρος.
Στο παρακάτω παράδειγμα υπάρχει η δήλωση μιας μεταβλητής, str, που μπορεί να αποθηκεύει συμβολοσειρές (τύπου string). Στο εκτελεστικό μέρος του προγράμματος, πρώτα εκχωρείται στη μεταβλητή str το κείμενο 'hello' και μετά η εντολή writeln το εμφανίζει στην οθόνη.
program example2;
var
str: string;
begin
str := 'hello’;
writeln(str);
end.
Αναγνωριστικά
Οποιοδήποτε όνομα δίνεται από τον χρήστη σε κάτι που ο ίδιος καθορίζει. (π.χ. μία μεταβλητή)
- Επιτρέπεται να περιέχει γράμματα (του λατινικού αλφαβήτου) κεφαλαία (A-Z) και μικρά (a-z), αριθμούς (0-9), κάτω παύλα (underscore) ( _ ).
- Αρχίζει πάντα από γράμμα (του λατινικού αλφαβήτου) ή την κάτω παύλα (δεν μπορεί να αρχίζει με αριθμό).
- Δεν επιτρέπεται η χρήση δεσμευμένων λέξεων (δηλαδή λέξεων που έχουν ειδική σημασία στη γλώσσα, όπως begin, end, integer κ.λπ.)
- Τα πεζά και τα κεφαλαία έχουν την ίδια ακριβώς σημασία (non case - sensitive). Π.χ. τα num1, Num1 και NUM1 αναφέρονται στην ίδια μεταβλητή.